توسط سمیه ملکی
7-25-2022 5:41:36 PM
هزینه خوراک گوساله پرواری در سال 98 + هزینه تغذیه گاو گوشتی سمینتال
هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98
در مطلب قبلی به بحث جیره گوساله پرواری پرداختیم، اما امروز قصد داریم پستی را در ارتباط با هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 منتشر کنیم. می‌خواهیم ببینیم با توجه به نوسانات قیمت در خرید گوساله، تأمین خوراک و...
*آیا پرواربندی گوساله می‌تواند برای دامدار توجیه اقتصادی داشته باشد؟
* یا آیا دامدار در برابر زحماتی که می‌کشد می‌تواند انتظار سوددهی را داشته باشد؟
بدین ترتیب برای پاسخ به این سؤالات تا پایان این پست ما را همراهی بفرمایید.
مقدمه
همان‌طور که می‌دانید گوشت قرمز به‌عنوان مهم‌ترین منبع غذایی در سبد هر خانوار ایرانی هست زیرا این منبع پروتئینی تأمین‌کننده آمینواسیدها، ویتامین‌ها، املاح و مواد معدنی ضروری هستند که نقش مهمی را در افزایش سلامت جسمی و فکری فرد و جامعه ایفا می‌کند. همچنین، با بیشتر شدن جمعیت در کشور و به دنبال آن، تقاضای بالای فراورده‌های غذایی موجب گردیده که روش‌های سنتی درزمینهٔ های کشاورزی، دامپروری و غیره نتواند جوابگوی نیاز کشور باشد. ازآنجایی‌که قسمت اعظم گوشت قرمز کشور از پرورش گاو و گوساله (دام سنگین) تأمین می‌گردد بنابراین در بخش دامپروری، پرورش گوساله می‌تواند به‌عنوان مهم‌ترین منبع تأمین‌کننده گوشت قرمز در کشور تلقی گردد. گرچه ایران ازنظر تولید گوشت در جهان جایگاه خاصی ندارد اما با پرورش گوساله به شیوه صنعتی می‌تواند کشور را از واردکردن گوشت بی‌نیاز کند که همین امر گویای نقش بسیار ارزشمند و حساس دامداری و پرواربندی در کشور است.
سود پرواربندی گوساله
اما موضوع پرواربندی گوساله در کشور علاوه بر مسئله تأمین نیاز گوشت قرمز جامعه، از جنبه‌ی اقتصادی در امر پرورش اهمیت ویژه‌ای دارد و در این زمینه پیشرفت‌های زیادی صورت گرفته است. اگر بحث علاقه درزمینهٔ پرواربندی گوساله را کنار بگذاریم، با توجه به شرایط کشور و همچنین نوسانات شدید قیمتی، بسیاری از افراد به صنعت پرواربندی به‌عنوان یک حرفه پرسود و پردرآمد نگاه می‌کنند و به همین جهت برای دستیابی به حداکثر سوددهی پا به عرصه پرواربندی گوساله می‌گذارند؛ بنابراین دام‌پرور برای موفقیت در این امر بایستی همواره در پی کاهش هزینه‌های مربوطه در ارتباط با پرواربندی باشد.
در مسائل پرواربندی رعایت اصولی همانند تأمین و تهیه خوراک، کیفیت مطلوب و مناسب خوراک و همچنین قیمت جیره گوساله پرواری نقش مهمی دررسیدن به حداکثر سوددهی را دارد زیرا حدود 60 درصد از هزینه جاری پرورش گوساله پرواری مرتبط با بحث خوراک است. بدین ترتیب با توجه به اهمیت و ارزش اقتصادی مواد خوراکی در پرواربندی و همچنین داشتن دانش و اطلاعات کافی درزمینهٔ خوراک و جیره گوساله پرواری، محاسبه هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 می‌تواند دامدار را دررسیدن به حداکثر سوددهی یاری دهد.
محاسبه هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 طی دوره 9 ماهه (270 روزه):
برای اینکه بتوانیم به محاسبه هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 بپردازیم در ابتدا بایستی میزان مصرف خوراک به ازای هر رأس گوساله را طی یک دوره پرواربندی برآورد و سپس با توجه به احتیاجات غذایی گوساله (شامل: انرژی متابولیسمی، پروتئین خام، مکمل‌های معدنی و ویتامینی و...) اقدام به تنظیم جیره گوساله پرواری کنیم؛ و درنهایت، بر اساس جیره و فرمولاسیون خوراکی که استفاده‌شده می‌توان میزان هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 را طی یک دوره پرواربندی به دست بیاوریم.
در ادامه این مطلب به بیان شرح برآورد هزینه خوراک روزانه گوساله پرواری و همچنین هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 می‌پردازیم:
همان‌طور که می‌دانید یکی از رایج‌ترین شیوه‌های پرواربندی در ایران، پرواربندی گوساله‌های شیری است. در این شیوه گوساله‌های شیری که دارای سنی بین 3 تا 5 ماه هستند طی 6 تا 9 ماه جهت پروار نگهداری می‌شوند. گوساله‌های پرواری در ابتدای دوره پرواربندی دارای وزنی بین 100 کیلوگرم هستند و در پایان دوره پرواربندی وزن گوساله‌ها به 250 کیلوگرم می‌رسند. (مدت پرواربندی که بیش از 8 ماه به طول انجامد به آن پرواربندی بلندمدت می‌گویند و همچنین دوره پرواربندی با توجه به شرایط فروش و بازار بین 180 تا 270 روز متغیر است).
همان‌طور که اشاره گردید برای به دست آوردن هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 ابتدا بایستی میزان مصرف خوراک روزانه هر رأس گوساله را به دست آورد:
به‌عنوان‌مثال: می‌خواهیم ببینیم که هزینه خوراک گوساله پرواری سیمینتال (50 رأس) طی یک دوره 9 ماهه چقدر است؟
1- مرحله اول: با توجه به مقاله جیره گوساله پرواری، میزان مصرف خوراک روزانه هر رأس گوساله از روش زیر به دست می‌آید:
(تعداد گوساله) × (افزایش وزن روزانه) × (میزان مصرف خوراک روزانه)
میزان مصرف خوراک: به‌طور میانگین هر گوساله پرواری روزانه 7 کیلوگرم خوراک مصرف می‌کند.
(بستگی به نژاد دارد، در بعضی از نژادها کمتر و در بعضی بیش از 7 کیلوگرم است که در اینجا میانگین در نظر گرفته‌شده است)
افزایش وزن روزانه: با توجه به نژاد، افزایش وزن روزانه هم متفاوت است. معمولاً برای پرواربندی از نژادی مانند سیمینتان استفاده می‌شود، که این نژاد به‌عنوان بهترین نژاد گاو گوشتی در ایران تلقی می‌گردد. افزایش وزن روزانه در این نژاد به‌طور میانگین 5/1 کیلوگرم در روز است؛ بنابراین با توجه به مطالب بالا میزان مصرف خوراک در هرروز برای 50 رأس گوساله برابر است با:
525 (کیلوگرم) = (تعداد 50 رأس گوساله ) × (افزایش وزن 5/1) × (7 میزان مصرف خوراک روزانه)
بدین ترتیب، میزان مصرف خوراک گوساله پرواری سیمینتان به ازای 50 رأس در هرروز برابر با 525 کیلوگرم خواهد بود.
ضریب تبدیل گوساله پرواری
این مرحله به‌عنوان حساس و مهم‌ترین مرحله است. احتیاجات غذایی دام معمولاً بر اساس سن، جنس و وزن دام از جداول خاصی (همانند جداول AFRC ،ARC ،NRC و...) استخراج می‌گردند؛ که این احتیاجات در جیره گوساله پرواری شامل انرژی متابولیسمی، پروتئین خام، فیبر خام و سایر مواد مغذی می‌باشند.
نیاز غذایی گوساله طی دوره پرواربندی متفاوت خواهد بود زیرابه دلیل متفاوت بودن شرایط فیزیولوژیک دام (تکمیل نشدن رشد و در حال رشد بودن) نیاز غذایی هم قطعاً متفاوت خواهد بود بدین ترتیب در هنگام تنظیم جیره دامدار بایستی این‌گونه نکات را هم مدنظر قرار دهد.
در ابتدای دوره پرواربندی چون گوساله در حال رشد هست و ازنظر شرایط بدنی رشد آن تکمیل‌نشده بنابراین برای رشد استخوان و عضلات به میزان پروتئین بالاتری احتیاج دارد ولی در پایان پرواربندی چون رشد تقریباً کامل شده به همین جهت به میزان پروتئین کمتری نیاز دارد.
نکته‌ای که حائز اهمیت است نسبت ترکیب کنسانتره به علوفه است، در ابتدای دوره پرواربندی به دلیل اینکه دستگاه گوارش هنوز تکمیل‌نشده بهتر است که تغییر علوفه به کنسانتره به‌صورت تدریجی و برحسب رشد گوساله صورت گیرد (در ابتدای دوره پرواربندی میزان بیشتری از علوفه در مقایسه با کنسانتره استفاده گردد و در پایان پرواربندی این نسبت بایستی به سود کنسانتره باشد) تا گوساله در پایان دوره پرواربندی دچار کم‌اشتهایی و ناراحتی‌های گوارشی ازجمله نفخ و اسید وز نشود. بنا به راین بهترین نسبت علوفه به کنسانتره در طول دوره پرواربندی 40 به 60 است یعنی به ازای 40 درصد علوفه، 60 درصد کنسانتره استفاده گردد.
3- مرحله سوم: این مرحله فرمولاسیون جیره و خوراک است، که هزینه نهایی جیره را بر اساس اقلام خوراکی مورداستفاده در آن برآورد می‌کند و نقش مهمی را در تعیین هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 خواهد داشت (گاها جیره‌ای که تنظیم می‌شود به دلیل گران بودن اقلام مورداستفاده در آن، افزایش هزینه نهایی را به دنبال دارد. بدین ترتیب دامدار بهتر است برای تنظیم جیره از اقلام موجود در منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کند استفاده نماید).
در جدول زیر نمونه جیره و خوراک گوساله پرواری سیمینتان آورده شده است: میزان انرژی در آن: 2000(کیلوکالری بر کیلوگرم)، پروتئین خام: 13 درصد و نسبت علوفه به کنسانتره 40 به 60 است.
جدول 1- هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 طی دوره 9 ماه (270 روز)
| ردیف |
نوع خوراک |
مصرف روزانه خوراک به ازای هر 50 گوساله (کیلوگرم) |
مصرف 270 روزه خوراک به ازای 50 رأس گوساله (کیلوگرم) |
قیمت به ازای هر کیلو خوراک
(ریال) |
هزینه کل (ریال) |
| 1 |
کاه گندم |
25/26 |
* (270 × 25/26) |
6400 |
000,360,45 |
| 2 |
جو |
75/141 |
272.5,38 |
18500 |
250,041,708 |
| 3 |
ذرت |
75/78 |
262.5,21 |
14500 |
250,306,308 |
| 4 |
دی کلسیم فسفات |
80/0 |
216 |
60500 |
000,068,13 |
| 5 |
سنگ‌آهک |
- |
- |
7500 |
- |
| 6 |
کنجاله سویا |
21 |
670,5 |
34260 |
200,254,194 |
| 7 |
بذر کتان |
21/14 |
836.7,3 |
23750 |
625,121,91 |
| 8 |
یونجه پلت شده |
95/176 |
776.5,47 |
17500 |
750,088,836 |
| 9 |
سیلوی ذرت |
73/2 |
731.1 |
4500 |
950,316,3 |
| 10 |
چربی حیوانی |
88/42 |
577.6,11 |
125000 |
000,200,447,1 |
| 11 |
نمک |
62/2 |
707.4 |
9000 |
600,366,6 |
| جمع کل |
|
**525 |
|
|
625,123,653,3 |
* نحوه محاسبه مصرف خوراک گوساله پرواری سیمینتان طی دوره پرواربندی برابر است با:
مصرف روزانه خوراک به ازای 50 رأس گوساله × طول 270 روز پرواربندی
** میانگین مصرف روزانه خوراک گوساله پرواری سیمینتان به ازای 50 رأس بر اساس فرمول به‌دست‌آمده در مطلب بالا.
جیره‌ای که در جدول 1 موردبررسی قرار گرفت، هزینه جیره گوساله پرواری در سال 98 طی دوره 270 روز (9 ماه پرواربندی) برای 50 رأس گوساله پرواری سیمینتان را نشان می‌دهد؛ که این هزینه برابر با 625,123,653,3 ریال است.
کلام پایانی:
با توجه به بحث اقتصادی در امر پرواربندی و برای به دست آوردن بهترین عملکرد، دامدار بایستی قادر به‌پیش بینی هزینه جاری پرورش گوساله ازجمله هزینه خوراک گوساله پرواری باشد که در این زمینه داشتن دانش، اطلاعات و تجربه کافی می‌تواند افراد را در پیشبرد اهداف خود هدایت کند. درواقع هدف از نگارش و تدوین این مقاله، بالا بردن سطح اطلاعات دامداران عزیز برای ورود به عرصه پرواربندی است.
|