توسط سمیه ملکی
7-25-2022 5:41:55 PM
چگونه یک گاوداری بزنیم ؟ | هزینه گاوداری
چگونه گاوداری بزنیم؟
امروز در این مقاله قصد داریم درباره یکی از مشاغل پرسود و درآمدزا در بسیاری از مناطق روستایی و عشایری که در حال حاضر افراد زیادی در این شغل مشغول به فعالیت هستند و روزبه‌روز به طرفداران آن‌هم افزوده می‌شود توضیحاتی را ارائه دهیم:
گاوداری چیست؟
گاو یکی از قدیمی‌ترین حیواناتی است که بشر از سالیان دور به اهلی کردن آن روی آورده است. تولید شیر و فراورده‌های حاصل از آن (محصولات لبنی) یکی از پرطرفدارترین و رونق‌بخش‌ترین قسمت صنایع غذایی در سراسر جهان به‌حساب می‌آید و میزان تقاضا به آن همواره از یک سیر تصاعدی برخوردار بوده و همگام با رشد جمعیت میزان آن‌هم افزایش‌یافته است.
در قدیم گاو را بیشتر به‌منظور تولید شیر پرورش می‌دادند اما امروزه علاوه بر تولید شیر، تقاضای تولید گوشت به‌منظور رفع نیازهای غذایی بشر افزایش‌یافته است. بدین ترتیب افرادی که وارد حرفه پرورش گاو می‌شوند و یا به فکر راه‌اندازی یک گاوداری (شیری و یا گوشتی) هستند نگرانی و دغدغه‌ای ازنظر بازاریابی و فروش محصولات خود نخواهد داشت.
احداث یک واحد گاوداری می‌تواند نقش مهمی در کسب درآمد و اشتغال‌زایی افراد جویای کار به‌خصوص مناطق روستایی و عشایری داشته باشد؛ اما راه‌اندازی یک واحد گاوداری کار آسانی نیست این حرفه نیاز به سرمایه، تجربه، استفاده از روش‌های نوین و برنامه‌ریزی‌های لازم را دارد که پیاده‌سازی این عوامل می‌تواند سود پرورش گاو را تضمین نماید.
مراحل احداث و راه‌اندازی گاوداری:
برای راه‌اندازی یک گاوداری لازم است که مراحل را به‌صورت گام‌به‌گام پیاده‌سازی نمود و سپس دامدار با اضافه نمودن چاشنی صبر و حوصله خود را برای رسیدن به یک درآمد ایده آل آماده نماید.
 اولین مرحله مشخص کردن هدف پرورش است یعنی این‌که یک پرورش‌دهنده بایستی قبل از هر چیزی نوع گاوداری خود را ازنظر شیری و یا گوشتی بودن مشخص نماید زیرا ازنظر ساختمان، جایگاه، نحوه پرورش، نوع نژادهای به کار گرفته‌شده در گاوداری شیری و گوشتی تفاوت‌هایی وجود دارد.
مرحله بعد انتخاب یک مکان مناسب ازنظر شرایط اقلیمی، جغرافیایی، تهویه مناسب، نورگیری، قابلیت تنظیم سرما و گرما و ... هست. بعد از انتخاب محل و احداث جایگاه حال می‌توان نسبت به خرید دام اقدام نمود. نژاد دام‌هایی که برای گاوداری شیری مورداستفاده قرار می‌گیرند با نژادهای گاو گوشتی دارای تفاوت‌هایی می‌باشند، نژادهای گاو گوشتی دارای استعداد تولید گوشت هستند و ازنظر تولید شیر بسیار ضعیف می‌باشند بدین ترتیب استفاده از این نژادها برای یک گاوداری شیری ازنظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نیست و یا بلعکس. بدین ترتیب دامدار در هنگام خرید بایستی به نوع بهره‌وری و ظرفیت دام توجه داشته باشد تا بتواند به حداکثر سود و درآمدزایی لازم دست یابد.
ذکر این نکته ضروری است که داشتن تجربه و اطلاعات کافی در این زمینه در کنار موارد مذکور یکی از شروط موفقیت در پرورش گاو هست. چنانچه دامدار در این زمینه از اطلاعات کافی و مدیریت صحیح برخوردار نباشد نمی‌تواند به درآمدزایی لازم برسد و یا میزان سود حاصله مقدار ناچیزی خواهد بود.
همچنین دامدار باید قبل از اقدام، به بررسی بازار سنجی و میزان نیاز و تقاضای منطقه بپردازد که :
آیا تقاضای محلی برای شیر، پنیر و یا سایر محصولات لبنی تولیدشده وجود دارد؟
گوشت گاو تولیدشده چطور؟
به‌هرحال داشتن آگهی کافی از بازار منطقه و تجزیه‌وتحلیل آن می‌تواند دامدار را به موفقیت خوبی برساند.
هزینه تأسیس گاوداری:
احداث یک واحد گاوداری مستلزم صرف هزینه و سرمایه‌گذاری بسیاری است که دامدار قبل از این‌که وارد این حرفه شود لازم است که اطلاعاتی درباره این میزان از هزینه‌ها را کسب کند؛ و درنهایت با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه برسد که آیا با سرمایه‌ای که دارد می‌تواند به احداث یک گاوداری اقدام نماید یا نه؟ یا با میزان سرمایه خود می‌تواند یک واحد شیری احداث نماید یا گوشتی؟
هزینه تأسیس یک گاوداری شیری با گوشتی متفاوت است. در یک گاوداری گوشتی به دلیل این‌که جایگاه و ساختمان‌های شیردوشی حذف‌شده‌اند در مقایسه با گاوداری شیری بسیار ارزان‌تر و ساده‌ترند درنتیجه میزان هزینه تأسیس هم بسیار پایین‌تر هست.
هزینه‌ای که برای تأسیس یک واحد گاوداری در نظر گرفته می‌شود در دو بخش ثابت و متغیر صرف می‌گردد که بیشترین سهم را بخش ثابت به خود اختصاص می‌دهد.
فاکتورهای مؤثر در هزینه یک واحد گاوداری عبارت‌اند از:
• زمین: زمین یک گاوداری مهم‌ترین رقم هزینه‌ای است چراکه برای تأسیس یک واحد گاوداری 50 رأسی در حدود 5000 الی 6000 هزار متر زمین احتیاج است؛ که قیمت این زمین در نقاط مختلف کشور متغیر است. به‌عنوان‌مثال یک متر زمین در تهران 700 هزار تومان و در شهرستان ممکن است 20 هزار تومان خرید فروش گردد؛ اما درهرحال قسمتی عمده‌ای از هزینه‌ها را دربرمی‌گیرد.
• احداث ساختمان‌ها: در پرورش گاو، مسئله اساسی ایجاد فضای امن برای محافظت دام‌ها از سرما و گرمای زیاد است؛ و ساختمان‌ها یکی از مهم‌ترین بخش‌های یک واحد گاوداری به‌حساب می‌آیند. ساختمان گاوداری شیری متشکل از جایگاه گاو شیرده، تلیسه‌های آبستن، جایگاه گوساله، زایشگاه و گوساله دانی، ساختمان شیردوشی، جایگاه علوفه، کنسانتره، هانگار ماشین‌آلات و... است درحالی‌که ساختمان گاو گوشتی و پرواربندی بسیار ساده‌ترند و به علت عدم نیاز به ساختمان شیردوشی، این اصطبل ها بسیار ارزان‌تر و اقتصادی‌تر احداث می‌گردند.
• تجهیزات: یک گاوداری شیری به دستگاه شیردوش، مخزن شیر سردکن، علوفه خردکن، آسیاب و میکسر، تانکر ذخیره سوخت، تانکر ذخیره آب و ... نیاز دارد و در هنگام راه‌اندازی لازم است که به این موارد توجه نمود. این در حالی است که در گاوداری گوشتی و پرواربندی تجهیزات به کار گرفته‌شده در آن بسیار کمتر است و نیازی به تجهیزات گران‌قیمت و لوکس نیست.
وام تأسیس گاوداری:
برای احداث یک واحد گاوداری نیاز به پشتوانه مالی و سرمایه‌گذاری کلان هست که خوشبختانه دولت در این بخش توانسته با اعطای تسهیلاتی مانند وام به دامداران، از آن‌ها حمایت نماید؛ زیرا اگر حمایت‌های مالی از سوی بانک‌ها و دولت صورت نگیرد عملاً این قبیل از پروژه‌ها اجرا نمی‌گردند. فرایند اخذ تسهیلات دامپروری دارای مراحلی است که متقاضی می‌تواند با مراجعه به سازمان‌ها و ارگان‌های مربوط نسبت به دریافت آن اقدام نماید.
نقشه گاوداری سنتی
در نقشه‌کشی گاوداری، بهاربند معمولاً دو برابر محل استراحتگاه در نظر گرفته می‌شود بهتر است که کف آن بتونی باشد به‌ویژه در مناطق پرباران. بیشتر نقشه‌هایی که در کشور ما برای احداث واحدهای گاوداری ترسیم می‌شوند با توجه به نوع آب‌وهوای منطقه از نوع سیستم باز هستند. محل استراحت در سیستم باز معمولاً به‌صورت مستطیل و یا ال مانند ساخته می‌شود. در ترسیم اصطبل بایستی به محافظت دام‌ها در مقابل باد، باران، برف و کولاک توجه بیشتری گردد.
نقشه گاوداری کوچک
برای پرورش و نگهداری از دام چه شیری و یا گوشتی نقشه گاوداری بر اساس ظرفیت برای اقلیم‌های سردسیر، گرمسیر و معتدل با توجه به‌نظام طراحی پیش‌بینی و ترسیم می‌شود. اصول محاسباتی نقشه‌های تهیه‌شده در گاوداری شیری برحسب هر رأس گاو مولد تعیین گردیده و متوسط مساحت زیربنای برای گاو مولد 15/6 مترمربع مسقف و 19/5 مترمربع غیر مسقف است. نقشه احداث جایگاه گاو گوشتی هم برای ظرفیت‌های مشخص‌شده مطابق با نظام دامپروری در اقلیم‌های گرمسیری و سردسیری پیش‌بینی‌شده است.
گاوداری گوشتی صنعتی
گاوداری گوشتی و یا پرواری به شیوه صنعتی به شکل و طرح‌های گوناگونی ساخته می‌شوند. معمولاً در ساخت گاوداری گوشتی از سیستم‌های باز و یا بسته استفاده می‌کنند. همان‌طور که ذکر گردید ازنظر ظاهری و ساختاری تفاوت عمده‌ای بین ساختمان‌های شیری و گوشتی وجود دارد اما اصول ساخت آن‌ها یکی است؛ اما آنچه در اصول احداث ساختمان گاوهای گوشتی بایستی به‌دقت در نظر گرفته شود پیاده‌سازی سیستم تهویه مناسب و کارآمد است زیرا تهویه و جریان هوا تأثیر مستقیم بر میزان مصرف خوراک، بیماری‌ها و درنهایت رشد گاوهای گوشتی خواهد گذاشت.
رایج‌ترین نوع سیستم در احداث گاوداری گوشتی سیستم باز است.
بخش‌هایی که در ساخت گاوداری گوشتی مورداستفاده قرار می‌گیرد به‌صورت زیر است:
• اصطبل (محل استراحت)
• بهاربند (محل گردش)
• آخور و آبشخورها
• هانگار علوفه
• انبار ذخیره کنسانتره
در اصطبل گاو گوشتی یکی از مهم‌ترین تأسیسات، آخور است که در هنگام ساخت بایستی به‌صورت اصولی و صحیح ساخته شود. آخورها در دو نوع ثابت و متغیر ساخته می‌شوند که محل قرارگیری آن‌ها در بهاربند و یا اصطبل هست.
|